Antropologia pedagogiczna. Rozwój antropologii pedagogicznej w czasie i przestrzeni

Opis książki

Przedstawiona do recenzji wydawniczej monografia Andreia Harbatskiego zatytułowana Antropologia pedagogiczna. Rozwój myśli antropologii pedagogicznej w czasie i przestrzeni wpisuje się w nurt interdyscyplinarnych opracowań, podejmujących ważne kwestie rozwoju i wychowania człowieka.
Zawarte w niej badania porównawcze – z wykorzystaniem metody historycznej do analizy i interpretacji rozwoju myśli antropologii pedagogicznej w starożytnej Grecji, średniowiecznej Europie oraz w Polsce, Niemczech i Rosji w czasach nowożytnych – stanowią interesujące poznawczo kompendium wiedzy umożliwiającej zapoznanie się z klasycznymi tekstami antropologicznymi i pogłębienie poglądów na przyrodę, społeczeństwo, wychowanie dzieci i dorosłych oraz zgodności ich istnienia i rozwoju.
W tym kontekście nowego znaczenia nabiera idea antropologii pedagogicznej, subdyscypliny antropologii kulturowej, sytuująca się współcześnie na pograniczu nauk humanistycznych, społecznych i przyrodniczych i poszukująca zrozumienia roli kultury i edukacji w życiu człowieka. Przyjęcie tezy o kulturze jako podstawowej orientacji współczesnej edukacji przekłada się – zgodnie na przykład z koncepcją J. Brunera (Kultura edukacji, Kraków 2006, „Universitas”) – na określenie kultury szkoły jako uczącej się wspólnoty. Jej podstawowym zadaniem jest wspomaganie dzieci w uczeniu się korzystania z narzędzi tworzenia znaczeń i w adaptacji do świata, w którym się znajdują oraz jego zmieniania w miarę potrzeb, jak również kształtowanie ich tożsamości i poczucia własnej wartości oraz wzmacnianie szans na radzenie sobie ze światem zarówno w szkole, jak i poza nią.
Takie ujęcie wzajemnych związków kultury i edukacji jest również czytelne w recenzowanej monografii, proponującej zbliżenie jej do naturalnych warunków przekazu kulturowego, umożliwiające osobową i społeczną rekonstrukcję zastanej kultury przez naturalne wrastanie jednostki w kulturę społeczności, w którym dochodzi do tworzenia osobistych światów w obrębie wspólnoty znaczeń, czyli dialogowego spotkania z kulturą i Innym. Zasygnalizowane zagadnienia odgrywają aktualnie specyficzną rolę w społecznościach żyjących w regionach pogranicznych, określanych mianem społeczeństw wielokulturowych, które –- z jednej strony – sprzyjają rozwojowi układów partnerskich i dialogowych opartych na wzajemnej tolerancji oraz innych, przyjętych powszechnie wartościach w ramach procesu infiltracji kultur, a z drugiej – są nośnikami tradycji, pogłębiają poczucie własnego zakorzenienia i własnej tożsamości jednostki.
Wątki te znajdują wyraźne odzwierciedlenie w recenzowanej publikacji, będącej wyrazem osobistych doświadczeń badawczych Autora.
Z recenzji prof. dr hab. Ewy Ogrodzkiej-Mazur