[...] Lektura tej, podobnie jak poprzednich prac Kaźmierczaka upewnia co do tego, że w sposobie pojmowania i przedstawiania fenomenu religijności, kulminującego w arcyintymnym doświadczeniu mistycznym, pozostaje on konsekwentnie, chronicznie i nieustępliwie – czy to na wzór Kierkegaarda, czy to Nietzschego, którzy w tej materii przetarli filozoficzne szlaki – by tak rzec antyestablishmentowy. [...] Ten tak nieoczywisty dla tekstu filozoficznego motyw tańca, zespolony przez Kaźmierczaka z doświadczeniem mistycznym, stanowi niezwykle frapującą i inspirującą część książki. [...] Recenzowana praca imponuje objętością; budzi uznanie programowym stronieniem od popadania w nierzadką w tekstach filozoficznych, a szerzej: humanistyczno-społecznych, wtórność, przyczynkarstwo i przepisywactwo. [...] Książka napisana jest z polotem, klarownie i komunikatywnie.
Z recenzji dr. hab. Piotra Domerackiego, prof. UMK

Podczas lektury tej monografii łatwo zauważyć skoncentrowany, wręcz ascetyczny styl, który jest nadzwyczaj adekwatny do proponowanych twierdzeń. Ten styl świadczy o tym, że autor rzeczywiście przeżywa to, o czym pisze. To różni pozytywnie tę książkę od zalewu współczesnej, tak zwanej literatury naukowej, która zwykle jest jedynie wynikiem pogoni za punktami. [...] Według Kaźmierczaka „Bóg nie umarł”, tylko przeniósł się ze sfery publicznej do sfery wewnętrznej (intymnej)... Autor przyznaje, że istnieją przekazy, które nie płyną z zafałszowania swego wnętrza przez sferę publiczną, ale spowodowane są przez natchnienie, które porównuje z natchnieniem prorockim. To sprawia, że praca Kaźmierczaka kojarzy się z wielkimi tekstami z historii zachodniej kultury.
Z recenzji dr. hab. Andrzeja Korczaka

Pomimo zróżnicowania tematycznego mamy do czynienia z całością zwarta: otwiera ja krótki rys biograficzny Geulincxa oraz przegląd jego poglądów, dzięki któremu czytelnik zostaje ogólnie przygotowany do dalszej lektury. (…)Dodajmy, że oprócz części, których łatwo można byłoby spodziewać się w takim opracowaniu (dotyczących etyki, jeżyka czy związków filozofii i medycyny), czytelnik napotka też kwestie zaskakujące, przez co tym bardziej interesujące. Tak jest wtedy, gdy Autorka omawia m.in. stanowisko Geulincxa w sprawie kształcenia kobiet czy opisuje sytuacje uczonych (także finansową) na uniwersytecie. (…) Jasny wywód Autorki, który przy całej fachowości, zawiłościach merytorycznych oraz dystansie dzielącym nas od omawianej tematyki, nigdy nie jest hermetyczny, a wręcz przeciwnie – czyta się go znakomicie.
Z recenzji prof. dr. hab. Adama Grzelińskiego (UMK)

Książka Joanny Usakiewicz napisana jest w sposób wciągający czytelnika, niejako zapraszający go do wspólnego z Geulincxem przemyśliwania stawianych kwestii i problemów. Zarazem ukazuje też samą postać Geulincxa, postać typowego filozofa akademickiego tamtych czasów, ale uwikłanego w okoliczności życiowe jakże często mu niesprzyjające, a przez to właśnie wiele mówiące o nim samym i czasach, w których przyszło mu żyć. Przede wszystkim jednak stanowi istotny wkład w polskie badania nad filozofią XVII wieku, w szczególności nad dziedzictwem kartezjanizmu. Z pewnością zostanie przyjęta z uwagą i ku pożytkowi historyków filozofii, ale powinni do niej zajrzeć także studenci filozofii.
Z recenzji prof. dr. hab. Jerzego Kopani (AT)

Książka Jacka Sieradzana informuje, prowokuje i inspiruje do wymiany poglądów. Poza tym autor podejmuje temat atrakcyjny, w piśmiennictwie rodzimym podejmowany incydentalnie.
Samo to sprawia, że jego praca zasługuje na wydanie. Jest ona rzetelna faktograficznie. Jej zredagowanie poprzedził wyczerpujący i adekwatny research. Rzecz jest solidna, spełniająca kryteria pracy naukowej.
Z recenzji dr. hab. Krzysztofa Kosiora, prof. UMCS

Przyjmując (...) punkt widzenia autora, należy się zgodzić, że świat współczesny opiera się na jednej zasadzie, jaką jest zasada konsumpcji. (...) Jego zdaniem w kapitalizmie doszło do sakralizacji konsumpcji i sama religia stała się produktem konsumpcyjnym, jak to dobitnie pokazuje na wielu przykładach. Współczesna cywilizacja konsumuje całościowo zasoby planetarne, przyczyniając się do szóstego wymierania gatunków i kryzysu klimatycznego (szkoda, że autor nie podjął tego tematu choćby w minimalnym wymiarze).
Informatywne są także przykłady powiązania pomiędzy marketingiem a kościołem, także w Polsce. Pokazują one w wyraźny sposób podporządkowanie się ideologii kościelnej regułom rynkowym, a szerzej współczesnej cywilizacji konsumpcyjnej.
Z recenzji dr. hab. Mirosława Piróga (UŚ)

Globalne ocieplenie i związana z nim groźba katastrofy klimatyczno-ekologicznej, kładącej kres nie tylko cywilizacji, jaką znamy, ale możliwości przetrwania życia na Ziemi – to bez wątpienia problem arcyważny także dla filozofii. Ma nie tylko ogromny ciężar egzystencjalny i moralny. Obejmuje również pytania należące do wszystkich filozoficznych subdyscyplin, poczynając od pytań natury ontologicznej czy wprost metafizycznej (co o samym bycie – mechanizmach przyrody, rozumności lub nierozumności ewolucji – mówi możliwość unicestwienia lub samounicestwienia się jego najbardziej złożonej postaci?), epistemologicznej (co i w jaki sposób, z jaką dozą pewności możemy wiedzieć, diagnozować i przewidywać, na czym polega racjonalność twierdzeń przyjmowanych w naukach przyrodniczych odnośnie do globalnego ocieplenia?), historiozoficznej (w jaki sposób na ewolucję przyrody i ekosystem wpływała ludzka historia?), antropologicznej (jakiego rodzaju bytem jest człowiek, jakie jest jego miejsce w przyrodzie i jego faktyczny na nią wpływ?), kończąc na najbardziej szczegółowym poziomie refleksji natury społeczno-ekonomicznej i społeczno-politycznej (jak organizacja życia społecznego, ustrój gospodarczy i polityczny wpływają na stan przyrody i klimatu?).
Zawarte w niniejszej publikacji eseje dotykają większości tych zagadnień. Z jednym bodaj znaczącym wyjątkiem: brakuje tu analizy i refleksji epistemologicznej. Autorzy przyjmują bowiem, że ustalenia i przewidywania współczesnych nauk przyrodniczych w sprawie ocieplania się klimatu i związanych z tym zagrożeń nie wymagają dalszych uzasadnień.
prof. dr hab. Małgorzata Kowalska

Największą zaletą omawianej monografii, przesądzającą o jej niewątpliwej oryginalności i nowatorstwie, jest ten zaznaczony w tytule zamiar mówienia „innymi słowy” – dodam od siebie, w dwojakim sensie – to znaczy nie tylko mówienia w języku skonfrontowanych z Levinasem
różnych projektów filozoficzno-etycznych, ale też w języku innym od idiomów branych pod uwagę filozofów; ta druga „inność” to po prostu fakt, że Autorka prezentuje analizowane stanowiska „swoimi słowy”.
Z recenzji prof. dr. hab. Jacka Migasińskiego (UW)
Profesor Małgorzata Kowalska w sposób mistrzowski przeprowadza egzegezę ważnych koncepcji filozoficznych autorów francuskich, starając się wydobyć z nich treści, które mogą zostać wykorzystane dla zrozumienia ich stanowiska w kwestii sprawiedliwości. Czyni to w sposób, który z jednej strony pokazuje jej niezwykłą kompetencję w zakresie wiedzy wyznaczonej powyższym problemem, a jednocześnie świadczy o rzadkiej zdolności pisania o rzeczach trudnych (takie są z reguły teorie współczesnych filozofów francuskich) w sposób przystępny, ale nie trywialny. Śmiem twierdzić, iż taki poziom pisania osiąga się jedynie wtedy, gdy wchodząca w grę problematyka została przez kogoś gruntownie przemyślana, przywoływana literatura jest znana „od podszewki”, a własne stanowisko wykute w trakcie długiego procesu ważenia racji za i przeciw.
Z recenzji prof. dr. hab. Andrzeja Szahaja (UMK)

Przedstawione szkice są rezultatem badań prowadzonych przez autorkę na przestrzeni ostatnich dwudziestu lat. Jest to wybór tekstów, które inspirowane były studiami nad literaturą źródłową, dotyczącą siedemnastowiecznej refleksji nad językiem, kształtowanej w tradycji racjonalistycznej. Centralnymi postaciamitej tradycji są Kartezjusz i Gottfried W. Leibniz. Choć Kartezjusz nigdy nie zajmował się wprost problematyką językową, to jego teoria umysłu stała się narzędziem dla siedemnastowiecznych uczonych, którzy podjęli się studiów nad językiem, czego najbardziej spektakularnym rezultatem jest Logika i Gramatyka z Port-Royal. Zdaniem autorki jednak to nie kartezjanizm,a dorobek Leibniza stanowifundament całej nowożytnej filozofii języka, czego dowodem są jego rozległe badania materiałowe, studia nad genealogią języków, jak też cała leibnizjańska teoria języka i umysłu.

Już Platon i Arystoteles dążyli do objaśnienia natury ludzkiej wiedzy i umysłu. Aż do XIX wieku badania umysłu były przedmiotem filozofii. W XIX stuleciu Wilhelm Wundt wraz ze swoimi studentami rozpoczął systematyczne eksperymentalne badania laboratoryjne procesów mentalnych.Wundt skoncentrował się na trzech obszarach funkcjonowania umysłu: myśleniu, wyobrażaniu oraz przeżywaniu. Są to trzy podstawowe obszary psychologii kognitywnej. Autor był redukcjonistą: świadomość objaśniał odwołując się do jej składowych. Świadome stany mentalne badał introspekcyjnie. Przez kilka dekad psychologia eksperymentalna była zdominowana przez behawioryzm. Behawioryści badali reakcje na bodźce. Do połowy XX wieku świadomość i reprezentacja umysłowa nie były przedmiotem dyskusji naukowych. W tym czasie rozwija się technologia informatyczna. John McCarthy, laureat nagrody Turinga, twórca terminu „Artificial Intelligence, Sztuczna Inteligencja” (po raz pierwszy terminu tego użył w 1955 roku w tekście przygotowanym na konferencję w Dartmouth w 1956 roku [2006],Marvin Minsky, Allen Newell oraz Herbert Simon tworzą podstawy AI. Głoszą – co jest kluczowe dla Sztucznej Inteligencji, dla AI – że każdy aspekt uczenia się, każda własność inteligencji mogą być w zasadzie opisane tak precyzyjnie, że możliwe będzie zbudowanie maszyny zdolnej do ich symulacji. Noam Chomski rozwija koncepcję języka jako określonego przez mentalne reguły gramatyczne.
George Miller tworzy koncepcję mentalnego kodowania i dekodowania informacji w postaci pakietu. Tych sześciu naukowców zwykło się uznawać za twórców kognitywistyki. Tak rozumiana kognitywistyka ma dwa zasadnicze cele:
• eksplanacyjny, wyjaśniający – celem badania kognitywnych czynności człowieka i zwierząt jest teoria różnych aspektów poznania;
• konstrukcyjny – tworzenie artefaktów takich, jak programy gry w szachy, roboty i inne tak, aby skonstruowane systemy realizowały różne zadania kognitywne, jak np. automatyczne wnioskowanie.
Według ogólnego skrótowego określenia kognitywistyka podejmuje zagadnienia reprezentacji wiedzy i jej przetwarzania przez system nerwowy. Jedną z dyscyplin, dyscypliną podstawową, która bada informację, reprezentację i przetwarzanie wiedzy jest logika. Głównym zadaniem logiki jest określenie zasad rozróżniania rozumowań poprawnych od nie-poprawnych. To rozróżnienie dokonywane jest w obszarze reprezentacji rozumowań. Przetwarzanie informacji w systemie nerwowym obejmuje rozumowanie. Zarówno ze względu na problematykę reprezentacji, jak i przetwarzania informacji są więc semiotyka i logika naukami składającymi się na interdyscyplinarnie rozumianą kognitywistykę. Semiotyka dostarcza ogólnej teorii języka, który jest ważnym obszarem badań kognitywistycznych. Niniejsze opracowanie logiki dla kognitywistów ma na celu wskazanie i omówienie zasad logicznych naturalnych rozumowań i sposobów komunikacji społecznej. Uwzględniane są więc takie rozumowania, które – mimo racjonalności – wykraczają poza to, co zwykło się określać jako poprawne logicznie w szczególności w paradygmacie logiki matematycznej. Takimi rozumowaniami są rozumowania niemonotoniczne [Makinson, 2005, 2008]. W zwykłym sposobie myślenia znaczącą rolę pełni rozumowanie przez analogię. Ono też znajduje się w obszarze zainteresowań kognitywistów. Dla kognitywistów ważna jest też problematyka argumentacji. Jej badanie wymaga odniesienia do człowieka jako bytu psychofizycznego. Ponadto, zbudowanie informatycznych systemów zdolnych do argumentacji jest jednym z celów sztucznej inteligencji. Do całości problemów kognitywistyki i komunikacji społecznej należą również zagadnienia logiki norm i rozkazów, w niniejszej publikacji jest prezentowana w rozdziale poświęconym logice prawniczej, oraz logiki pytań i odpowiedzi.
(Ze Wstępu).

Historię kobiet filozofek możemy zaliczyć do prac o charakterze biograficznym, będących zestawieniami życiorysów znanych postaci, jakich do wieku siedemnastego napisano wiele, ale te poświecone wyłącznie słynnym kobietom są wśród nich nieliczne. Jako prawdopodobną inspirację Ménage’a można wskazać Plutarcha z Cheronei (I/II w.), autora między innymi pisma Cnoty kobiet (Γυναικῶν άρεταί; Mulierum virtutes), przedstawiającego wyjątkowe kobiety,
które wykazały się męstwem, dokonując czynów mogących stanowić wzorce odwagi i cnoty. Zauważmy, że zarówno na to, jak i inne dzieła Plutarcha powołuje się Ménage w swojej Historii kobiet filozofek. (Ze Wstępu).

Przedmiotem niniejszej rozprawy są wybrane zagadnienia z twórczości wybitnego polskiego filozofa Bogusława Wolniewicza. Zakres tematyczny pracy obejmuje niewielki jedynie fragment jego bogatej twórczości filozoficznej, mianowicie zagadnienia, które określamy ogólnie jako etykę życia. Składają się na to zarówno rozstrzygnięcia dotyczące konkretnych kwestii bioetycznych, jak i ogólniejsze rozważania nad człowiekiem. Celem pracy jest więc przedstawienie poglądów Bogusława Wolniewicza dotyczących ważnych dla współczesnego społeczeństwa problemów bioetycznych oraz zagadnień z zakresu antropologii filozoficznej.

Czym jest medycyna? Samo słowo pochodzi od łacińskiego medeor, czyli „leczyć”, „przynosić ulgę”. Leczy się człowieka z choroby, ulgę przynosi się w cierpieniu. Medycyna jest więc tą dziedziną praktycznej oraz intelektualnej działalności człowieka, która stawia sobie za cel zwalczanie chorób, czyli przywracanie zdrowia, i przynoszenie ulgi w cierpieniu. A choroby i towarzyszące im cierpienie zdają się być nieodłącznie związane z życiem człowieka. Postępy nauk biomedycznych, lepsze warunki życia i żywienia, lepszy poziom higieny, profilaktyka medyczna – wszystko to zwiększa długość życia i jego jakość. Ale pozostajemy istotami śmiertelnymi i pozbywając się jednych chorób, stajemy się podatni na nowe. Medycyny nie możemy więc pojmować inaczej, jak poprzez pryzmat zdrowia i choroby. Należy więc z kolei zapytać, czym jest zdrowie i na czym polega choroba. W naszym życiu codziennym refleksja nad tym, czym jest zdrowie, rodzi się wtedy, gdy pojawia się zaczątek choroby lub chociażby drobna dolegliwość. Jak długo czujemy się zdrowi, nie myślimy o zdrowiu. Co więcej, nie mamy poczucia zdrowia znajdując się w stanie zdrowia, co doskonale wyraził Jan Kochanowski w znanej fraszce „Na zdrowie” (...) (Ze Wstępu).

Historia filozofii europejskiej XVII wieku jest niezwykle bogata. W tym czasie żyli i działali filozofowie, którzy odcisnęli trwałe piętno nie tylko na myśli filozoficznej, ale także naukach szczegółowych i polityce. Obok jednak takich filozofów, jak Ren´e Descartes, Gottfried Wilhelm Leibniz czy Baruch Spinoza w okresie tym było także wielu, z którymi historia obeszła się po macoszemu. Można by powiedzieć, że uczyniła to zasłużenie, bo nie stworzyli tak oryginalnych systemów filozoficznych; ale czy jakakolwiek koncepcja filozoficzna po Platonie i Arystotelesie jest całkowicie oryginalna? Każdy filozof, choćby nawet programowo odrzucał poglądy i dorobek poprzedników, jest z nimi związany, w jakiś sposób od nich zależy. Można też wskazać inny powód odsunięcia na margines, a mianowicie przesłonięcie przez osiągnięcia następców, którzy czerpiąc z przedstawionej przez kogoś teorii czy tezy filozoficznej, dokonali jej rozwinięcia, zajmując tym samym główne miejsce w jej historii.
I to właśnie przydarzyło się filozofowi, któremu poświęcone jest niniejsze opracowanie – Arnoldowi Geulincxowi. Jest on znany w kręgu historyków filozofii przede wszystkim jako jeden z twórców tak zwanej teorii okazjonalizmu – teorii próbującej wyjaśnić zasady wzajemnego oddziaływania całkowicie odmiennych substancjalnie bytów: ducha i ciała.