Piotr Skarga w czterechsetną rocznicę śmierci

Opis książki

Prezentowane prace wyszły spod pióra historyków literatury i kultury związanych z Uniwersytetem Warszawskim oraz Uniwersytetem w Białymstoku. Przedmiotem ich refleksji stały się zagadnienia związane z ikonografią, stylem i językiem oraz parenetyką, co stało się podstawą podziału zgromadzonego materiału
na trzy grupy problemowe. Blok tekstów dotyczący ikonografii otwiera artykuł Barbary
Milewskiej-Waźbińskiej z Instytutu Filologii Klasycznej UW pod tytułem „Kazania sejmowe” – kilka uwag o kontekście ikonograficznym i literackim. Autorka artykułu dowodzi nowatorskiego charakteru kaznodziejstwa mazowieckiego jezuity, posługującego się emblematyką jako jedną z możliwości oddziaływania na postawy od-
biorcze publiczności literackiej. Kolejne studium, autorstwa Agaty Zalewskiej z Uniwersytetu Warszawskiego (O czym mówi Piotr Skarga na obrazie Jana Matejki? Postać i myśl Piotra Skargi w świadomości artystycznej XIX wieku – prolegomena) jest interesującą próbą interpretacji słynnego obrazu.
Kolejną grupę studiów, koncentrujących się wokół języka, stylu i środków perswazji Skargi reprezentują dwa artykuły. Uwagi o kulturze klasycznej Piotra Skargi Jerzego Wojtczaka-Szyszkowskiego (Instytut Filologii Klasycznej UW) poświęcone są analizie łacińskich konstrukcji językowych w traktacie Pro sacratissima
Eucharistia. Zdaniem autora, sposób ich wykorzystania w tekście Skargi świadczy o jego wybitnej znajomości języka i kultury an- tycznej. Obszerny artykuł Wiesława Steca (Instytut Filologii Polskiej UwB) O środkach perswazji i argumentacji w pismach polemicznych Piotra Skargi wskazuje na dominujące w pisarstwie autora
Kazań sejmowych strategie zmierzające do przekonania odbiorcy o słuszności głoszonych poglądów.
Do ostatniego kręgu tematycznego zaliczono dwie rozprawy z zakresu parenetyki. Studium Małżeństwo idealne w ujęciu Piotra Skargi Bernadetty Puchalskiej-Dąbrowskiej (Instytut Filologii Polskiej UwB) koncentruje się na analizie wzorca życia małżeńskiego wpisanego w Żywoty świętych. Ten sam materiał literacki stał się
podstawą artykułu Barbary Wierzbickiej (Studium Doktoranckie Wydziału Filologicznego UwB) pod tytułem Żołnierze Chrystusowi, czyli bohaterowie stanu rycerskiego w „Żywotach świętych” Piotra Skargi. Zdaniem autorki, sposób kreowania poszczególnych postaci, należących do różnych epok i obszarów, ma na celu wypracowanie uniwersalnego wzorca chrześcijanina-rycerza, zaangażowanego w obronę wiary.